Monitoring w podmiotach leczniczych

Po 4 maja 2019 r., w związku z dostosowywaniem polskich przepisów do RODO, do ustawy o działalności leczniczej dodano zasady stosowania monitoringu. To jednak niejedyny akt prawny dotyczący tego tematu. Jakie jeszcze przepisy muszą brać pod uwagę podmioty medyczne, decydując się na stosowanie systemu kamer?

Z punktu widzenia placówki medycznej mamy do czynienia z dwoma głównymi rodzajami miejsc, jakie mogą być poddawane monitoringowi:

  1. miejsca ogólnodostępne – takie jak parkingi, wejścia, korytarze, poczekalnie itp.
  2. miejsca udzielania świadczeń zdrowotnych lub pobytu pacjentów – w szczególności chodzi tu o pokoje łóżkowe, pomieszczenia higieniczno-sanitarne, przebieralnie i szatnie.

Miejsca ogólnodostępne mogą być objęte monitoringiem wizyjnym na podstawie decyzji kierownika placówki medycznej, jeżeli jest to niezbędne do zapewnienia bezpieczeństwa pacjentów lub pracowników pomieszczeń. Informacja o wykorzystywaniu kamer musi znaleźć się w regulaminie organizacyjnym placówki medycznej, a także w widoczny sposób w miejscu udzielania świadczeń (np. na tablicy ogłoszeń przy rejestracji), na stronie internetowej (jeśli placówka taką prowadzi) i w Biuletynie Informacji Publicznej (jeśli podmiot leczniczy ma obowiązek prowadzenia go).

Sala nadzoru poznieczuleniowego lub stanowisko nadzoru poznieczuleniowego

Obowiązkiem placówek medycznych, które w swojej strukturze posiadają:

  • oddział anestezjologii i intensywnej terapii,
  • oddział anestezjologii i intensywnej terapii dla dzieci,
  • oddział anestezjologii,,
  • oddział anestezjologii dla dzieci w szpitalu

– jest zapewnienie możliwości obserwacji pacjentów, którzy tam przebywają. Obserwacja ta może następować bezpośrednio lub przy użyciu kamer wyposażonych w funkcję autostartu.

Podstawa prawna: rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 16 grudnia 2016 r. w sprawie standardu organizacyjnego opieki zdrowotnej w dziedzinie anestezjologii i intensywnej terapii (Dz.U.2016.2218), załącznik nr 1, część I, D, pkt. 6.

Pokoje łóżkowe

W obowiązujących od 1 kwietnia 2019 roku przepisach dotyczących pomieszczeń
w podmiotach leczniczych wprowadzono możliwość wykorzystania urządzeń umożliwiających obserwację pacjentów w pokojach łóżkowych, jeżeli jest to konieczne
w procesie leczenia pacjentów i dla zapewnienia im bezpieczeństwa.

Przepis rozporządzenia, który zezwala na takie postępowanie, należy rozumieć wąsko. Oznacza to, że monitoringiem nie mogą być objęte inne pomieszczenia o zbliżonym przeznaczeniu, takie jak gabinety diagnostyczno-zabiegowe czy sale operacyjne.

Podstawa prawna: § 29 rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 26 marca 2019 r. w sprawie szczegółowych wymagań, jakim powinny odpowiadać pomieszczenia i urządzenia podmiotu wykonującego działalność leczniczą (Dz.U.2019.595).

Pomieszczenie przeznaczone do izolacji osób z zaburzeniami psychicznymi

W placówkach medycznych, gdzie znajdują się izolatki dla osób z zaburzeniami psychicznymi konieczne jest – dla zapewnienia bezpieczeństwa osób izolowanych – objęcie tych pomieszczeń monitoringiem wizyjnym.

Ustawa o ochronie zdrowia psychicznego nakłada jednak dodatkowe warunki stosowania monitoringu:

  • obraz z monitoringu izolatki (lub tej części izolatki, która pełni rolę higieniczno-sanitarną) jest przekazywany w sposób uniemożliwiający ukazywanie intymnych części ciała ludzkiego oraz intymnych czynności fizjologicznych,
  • monitorowanie i utrwalanie zapisu dźwięku nie może obejmować informacji objętych tajemnicą spowiedzi lub tajemnicą prawnie chronioną,
  • dane z monitoringu mogą być wykorzystywane jedynie przez osoby posiadające pisemne upoważnienie wydane przez administratora danych (placówkę medyczną), w szczególności sędziów oraz Rzeczników Praw Pacjenta Szpitala Psychiatrycznego; osoby posiadające pisemne upoważnienie są zobowiązane do zachowania tych danych w tajemnicy,
  • zapis z monitoringu przechowuje się minimum przez 12 miesięcy od dnia zarejestrowania (nie dłużej jednak niż 13 miesięcy od dnia zarejestrowania), o ile nie zostanie on zabezpieczony jako dowód w sprawie w przypadku toczącego się postępowania,
  • po upływie terminu przechowywania zapis usuwa się w sposób uniemożliwiający jego odzyskanie (z usunięcia zapisu sporządza się protokół, w którym należy wskazać datę tej czynności oraz imię i nazwisko osoby, która dokonała usunięcia); jeżeli z przyczyn technicznych nie jest możliwe usunięcie nagrania, dopuszcza się jego automatyczne nadpisanie.

Podstawa prawna: art. 18e ustawy z dnia 19 sierpnia 1994 r. o ochronie zdrowia psychicznego

Całodobowe lądowisko szpitalnego oddziału ratunkowego (SOR)

W obowiązującym od 1 lipca 2019 r. rozporządzeniu dotyczącym szpitalnych oddziałów ratunkowych wskazano, że teren lądowiska, z pomocą którego możliwy jest szybki transport pacjentów w stanach nagłego zagrożenia zdrowotnego, musi być monitorowany przez służby szpitala. Do końca 2020 roku świadczeniodawcy mają czas by zapewnić na terenie lądowiska monitoring, który będzie przez całą dobę rejestrować obraz.

Podstawa prawna: rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 27 czerwca 2019 r. w sprawie szpitalnego oddziału ratunkowego, załącznik nr 1, rozdział 1, ust. 5.